Niezbędne do życia

Zanim zaczniemy analizować to co jest potrzebne do życia, pomyślcie sobie co byście wzięli ze sobą na wyspę bezludną. Ci którzy już uczestniczyli w lekcjach języka obcego, są rozeznani z takimi pytaniami. Głęboko mnie urzekło to w gimnazjum, że nauczyciele przygotowali dla nas podobne do tego zagadnienia i mieliśmy możliwość podyskutować o sprawach, które naprawdę były interesujące.

Z punktu widzenia człowieka chodzącego na powierzchni Ziemi, najbardziej elementarnymi rzeczami do życia są tlen, woda i węgiel. Nasza rzeczywistość aż każe nam tak myśleć. Jak ktoś przestanie oddychać, prędzej czy później odejdzie. Jak ktoś jest całkowicie pozbawiony dostępu do wody, wytrzyma maksymalnie cztery dni. Badania (prawdopodobnie przeprowadzone przez szeroko uznanych brytyjskich naukowców) wykazały, iż podstawowym elementem powstania życia jest węgiel. Nie jestem ni naukowcą ni uznanym brytyjskim badaczem, ale dodałabym tutaj taki zwrot: „… podstawowym elementem powstania życia w znanej przez ludzi formie jest węgiel”.

Co jest dla Was niezbędne do życia? Pewnie każdy z Was ma swoją listę takich elementów, materiałów, sprzętów a nawet skarbów, bez których nie możecie sobie wyobrazić egzystencji. A jest jeszcze druga lista elementów tak zwanych „podstawowe ale nie niezbędne”. To jest spersonalizowana lista, którą możemy sobie poukładać według uznania, jak nam serce podpowiada. Psychoterapeuci by zanotowali, iż elementarnym warunkiem życia jest zaspokojenie potrzeb bezpieczeństwa oraz potrzeb fizycznych. Zauroczeni młodzieńcy by podskoczyli z podekscytowania: „niezbędne są miłość i marzenia”. Inni by rzekli wzrusząc ramionami: „żyć można bez czekolady, ale nie ma to większego sensu”. Ci z zarumienionymi policzkami by zaś odpowiedzieli: „żyć można bez ogórków kiszonych dziobanych najlepiej do wódeczki, ale nie warto”. Te są preferencje.

Chętnie się podzielę z Wami moją listą. Dla mnie kluczową rolę odgrywa możliwość poszerzenia wiedzy w dziedzinie języków, więc wszelkie sprzęty do wykorzystania w celu przywłaszczania wiedzy lingwistycznej należy do najważniejszych elementów tejże listy. Sprzęty typu komputer, długopis lub choć ołówek, zeszyt i… czekolada. Mi również potrzebni są ludzie oraz rozmowy przeprowadzane z nimi. Najwięcej się nauczy od rodowitych mówców, jest to chyba oczywiste. Omijając inne elementy, zwracam Waszą uwagę na element, który niedawno dodałam. Żyć można bez związków frazeologicznych oraz utworzonych wyrażeń. Ale czy warto?

Jak ktoś pragnie posługiwać się wykwintną polszczyzną (a jest to właściwie moje założenie), to musi wziąć w garść i dać sobie sprawę z tego, że w takim razie zapamiętywanie takich wyrażeń musi się znajdować u góry listy elementów potrzebnych do życia. Dlaczego? Ponieważ meble mogą być gustowne, potrawy zaś wyszukane, a atmosfera – serdeczna. Ale młody uczeń z łatwością się pomyli i zdarza mu się prawić komplement szefowi kuchni wypowiedząc słowa „ale ta zupa jest gustowna!” Panny zwykłą być urodziwe, a maniery wytworne ale nigdy nie na odwrót. I broń Boże przed pomieszaniem słowa „wyszukane” z „oszukanym”.

Najwyższy czas wbrnąć w nieskończony zaś piękny świat związków frazeologicznych oraz utworzonych wyrażeń. Do tego skorzystam z zeszytów o gramatyce polskiej wydanych dla gimnazjalistów. Przypadła mi do gustu metoda uczenia się w sposób jaki uczą się nastoletni Polacy, ponieważ wydaje się techniką całkiem naturalną i dającą żywą wiedzę. Dziękuję za wydanie tych książeczek, pani Alicja Stypka, i dziękuję Ci, kochanie Marlon za to, że mi je pożyczyłeś. Wzbogacasz moje życie – i znasz na to liczne sposoby.

Ucząc się związków frazeologicznych typu „siedziałam jak na tureckim kazaniu”, zdaje sobie sprawę z tego, że to dużo lepiej brzmi, niż „siedziałam a nic nie rozumiałam”. Mój sposób zapamiętywania tych związków jest dosłowne przetłumaczenie ich na węgierski. Działa to w drugą stronę też. Patrzcie, po węgiersku mówimy, że niegrzeczny dziecko, który rozrabia na lekcjach lub w domu, „wrzuca złe drewno na ogień”. Wcześniej bym nie pomyślała o to, że kiedyś faktycznie mogli karcić dziecko za to, że wrzucał mokre lub niewłaściwe drewno do ognia. Ale chyba tak było. Stąd wyrażenie. Co to ma znaczyć? To, że nasze języki w pewnym sensie znajdują się na osobnych wyspach. Są one oddzielone przez wodę mórz, ale możemy pokonać odległość. Ja na Waszą wyspę wstąpię z wiedzą języka węgierskiego, a potem odkrywam, że nie ma żadnej wyspy bezludnej: tylko wyspy obfitujące w nową wiedzę.

Uczenie się języków obcych zdecydowanie pomaga nam w rozwijaniu umiejętności komunikacji nie tylko wzbogacając nasz zasób słownictwa w studiowanym przez nas języku ale także pobudzając naszą twórczość do myślenia niestandardowego. Związki frazeologiczne uczą o Was, Polakach. Podzielcie się swoimi ulubionymi wyrażeniami!